Ziołolecznictwo (fitoterapia)
Zioła są magiczną różczką, na końcu której jest energia Qi. Energia ta - wszystko co dotknie czarodziejsko zmienia w zdrowie.
Ziołolecznictwo na szeroką skalę przetrwało, aż do XIX wieku - ponieważ wtedy postęp w dziedzinie chemii skutecznie wyparł preparaty ziołowe zastępując ich miejsce.
Chemia zdominowała wówczas preparaty medyczne, ponieważ leki syntetyczne działały szybciej, były łatwe w użyciu i były 'złotym środkiem na wszystkie choroby'.
Z biegiem jednak czasu pacjenci zaczęli doświadczać skutków ubocznych działania sztucznych preparatów co spowodowało powrót do ziół i terapii zgodnych z naturą.
Zioła swoje dobroczynne działanie zawdzięczają grupom substancji, będącymi produktami przemiany materii poszczególnych roślin.
Każda roślina składa się z różnych związków chemicznych, ponieważ w procesach przemiany materii w organizmie każdego żywego zioła powstają np. węglowodany, białka, tłuszcze, a z nich nowe substancje niezbędne do życia.
Każda roślina lecznicza bądź mieszanka ziołowa reguluje mechanizmy samokontroli organizmu człowieka.
Zioła swoje dobroczynne działanie zawdzięczają grupom substancji, będącymi produktami przemiany materii poszczególnych roślin.
Każda roślina składa się z różnych związków chemicznych, ponieważ w procesach przemiany materii w organizmie każdego żywego zioła powstają np. węglowodany, białka, tłuszcze, a z nich nowe substancje niezbędne do życia.
-> witaminy, mikroelementy oraz makroelementy
-> ALKALOIDY
mogą wywierać na nasz organizm bardzo różne działanie, czasami bardzo silne, a nawet gwałtowne i trujące.
Wykazują przede wszystkim silny wpływ na tkankę nerwową —jedne działają pobudzająco, inne hamująco, a jeszcze inne nawet porażająco.
• pieprz — piperyna - pobudza zakończenia nerwowe w przewodzie pokarmowym, wzmagając przede wszystkim wydzielanie soku żołądkowego,
• papryka — kapsaicyna - przyspiesza syntezę enzymów trawiennych, wzmaga krążenie krwi,
• mak — kodeina - stosowana jako środek przeciwko kaszlowi,
• kawa — kofeina - przyspiesza pracę serca, znosi uczucie znużenia i senności,
• herbata — teina - znosi uczucie zmęczenia, reguluje ruchy robaczkowe jelit, łagodzi bóle,
• glistnik jaskółcze ziele — papaweryna - działa przeciwbólowo i rozkurczowo,
• ruta — fagaryna - znosi skurcze mięśni gładkich.
-> GLIKOZYDY
- medycznego punktu widzenia największe znaczenie mają glikozydy nasercowe (zwane niekiedy też kardenolidowymi, digitaloidowymi), które przyczyniają się do wzmocnienia mięśnia sercowego, a zawiera je na przykład naparstnica (przede wszystkim wełnista i purpurowa), miłek wiosenny i konwalia majowa.
-> GARBNIKI
- przyjęte doustnie działają ściągająco na błony śluzowe, hamują ich przepuszczalność, zapobiegając np. mikro krwawieniom z włoskowatych naczyń krwionośnych (przewód pokarmowy), unieczynniające też bakterie i wytwarzane przez nie toksyny;
- dają trudno rozpuszczalne osady z metalami ciężkimi i alkaloidami, mogą być używane jako odtrutka przeciwko tym substancjom;
- żywane do okładów na skórę uszkodzoną, np. na czyraki, rany, oparzenia.
- występują w wielu roślinach, ale najwięcej jest ich w korze dębu, owocach borówki czernicy i borówki brusznicy, rdeście wężowniku, orzechu włoskim, tymianku, majeranku, korze wierzby i herbacie.
-> OLEJKI ETERYCZNE
wiele olejków roślinnych poprawia smak potraw, napojów; wielkie ich ilości zużywa przemysł perfumeryjny, mydlarski i chemii gospodarczej. Oto przykłady działania terapeutycznego najpopularniejszych olejków:
• żółciopędnie działają np. olejki miętowy i tymiankowy; • moczopędnie — pietruszkowy i jałowcowy; • wykrztuśnie — sosnowy, eukaliptusowy, szałwiowy, miętowy; • uspokajająco — walerianowy, tatarakowy, z melisy; • przeciwbakteryjnie — miętowy, sosnowy, anyżowy, majerankowy.
-> FITONCYDY
w olejkach eterycznych, obdarzone zdolnością niszczenia niektórych szczepów bakterii, grzybów i pierwotniaków.
Bogate w fitoncydy są takie rośliny jak czosnek, cebula, chrzan, pietruszka, seler, kolendra, koper ogrodowy, gorczyca biała, mięta i jałowiec.
-> FLAWONOIDY
wykazują różnorodne działanie na organizm człowieka.
Flawony np. uczestniczą czynnie w reakcjach utleniania i redukcji, działają moczopędnie, obniżają ciśnienie tętnicze krwi, wspomagają magazynowanie witaminy C, a szczególnie dużo gromadzi się ich w naszych owocach oraz w pokrzywie, gryce, rucie czy kwiatach bzu czarnego.
Antocyjany ułatwiają trawienie, pełnią rolę enzymów oddechowych, dezynfekują drogi moczowe, a duże ich ilości gromadzą np. owoce czarnej porzeczki, wiśni, bzu, borówki czernicy, a także buraki ćwikłowe.
-> GORYCZE
poprzez pobudzanie wydzielania soku żołądkowego wzmagają czynności trawienne, wykazują też słabe działanie antyseptyczne i przeciwpasożytnicze. Związki goryczy stwierdzono m.in. w liściach bobrka trójlistnego, zielu krwawnika, dziurawca, mniszka, piołunu, tysiącznika, melisy lekarskiej, tymianku, estragonu i szałwii.
-> FENOLE
są silnymi środkami przeciwbakteryjnymi. Łatwo też przenikają przez błonę komórkową, powodując denaturację białka. Występują m.in. w korze dębu, arnice i czarnym bzie.
-> KWASY ORGANICZNE
działają korzystnie na trawienie i całą przemianę materii, przeciwdziałają też nadmiernej fermentacji w jelitach. Najczęściej spotykane kwasy to octowy, mrówkowy, jabłkowy i walerianowy.
-> SAPONINY
drażniąc łagodnie błonę śluzową jamy ustnej i gardła, stosowane są jako neutralne leki wykrztuśne. Występują m.in. w mydlnicy, pierwiosnku, nagietku, kozieradce i konwalii.